[خانم احتشام: این چشمان ساکت تیز نگاه میکند، بی حراک و پرهیبت، از پشت پنجره نگران است و عطری نازک و سیال بر من میوزد و هر رشحه ی عطر بر پوست تنم هزار جرقه دارد و سراسر اندامم را از عشق و حسی گرم می لرزاند. با موج هایی کوتاه فراز می آید و هر دم میرود پوستم را بپراشد و خون عطری ام را بر سلوی های باغچه ی خوابگاه بپاشد. راهبه ها شمعدان به دست، نرم و شبه وار، در دالان ها می گردند، با تنی پاک و آمیخته ی بوی پنیر و یاسمن، دختران خوابگاه همه در خوابند. من چسم دوخته ام له نور تند گذر سواری ها، با بازتابی گهگاه بر سقف، به هر نور تازه دلم می شکوفد و بر ستونی لرزان از نور می آویزم و فرود می آیم از پنجره، با پای خیس برهنه گرد شهر میگردم، میدان های عظیم غرق نور، با بارش یکریز فواره ها، خرمن گل آلاله در باغچه ها.
جنگل بلوط را سراسر عطر گل برف گرفته و عاشقان من جا به جا در دایره هایی از مهتاب منتظرند، دوباره مثل سالهای دور، جوان و مشتاق و لرزان، بی تغییر از گذشت زمان، بیست ساله های همیشه. لبانی گرم و تپنده با تُردی و نازکی، چون دل پرنده ای نایاب، می خمد بر لبانم، شهدابه هایی نازک دهان هایی گرم می آمیزد با طعم علفی ِدهان من، پس از جدایی از هر بوسه سپرده میشوم به بوسه ای دیگر و میچرخم در کهکشان بوسه ها و نفس های تند بریده، لبانی نرم گردنم را ذره ذره میرود، پره های نازک بینی هایی دمنده پشت لاله ی گوشم پرک میزند. میان بوسه ها و نفس ها از خویش میروم. چشمان عاشقان من در تیرگی می درخشد و جنگل بلوط در روشنای این اخگران تابناک می گدازد، عاشقان من، در دایره های مهتاب منتظرند و عطر گل برف نفس بر آنها تنگ میکند.]

[یعقوب: از  فراز پرچین به باغ میپرم. پشت سرم صدای درشکه می آید، پدر با خواهرم دوان سوی باغ میروند، در می گشایند و درشکه وارد میشود، زنی جوان از پشت سر سایبان کشیده سر بیرون میکند، با نگاهی جویان به دوروبر، آنگاه پیاده میشود، به دنبال او دخترکی به رکاپ میپرد. به پروانه ای سپید و درشت می ماند. با دلهره ای ناگاه، پشت شاخه پنهان میشوم، او با پیراهنی سپید و زلفانی بلند و دو شاخه، در دو سو زینت شده با فکلی درشت، بر علف ها میدود،  به قهقهه میخندد. باد تور نازک پیراهنش را می افرازد و ران های صاف و سپیدش پیدا میشود.
بر تنه ی زبر درخت گونه میفشارم، به قوتی که پوست میخراشد و خون می افتد. او میدود سوی یونجه زار، برای چیدن تک گل های آبی و میان دریای علف ناپدید میشود. با دلهره گردن می افرازم، ناگهان دوباره نمایان میشود، سیبی کال چیده و گاززنان می آید، سیب را می اندازد، پنهانی آن را برمیدارم، بر جای دندان ها لب میفشارم و او همچنان می پرد و جهان‌جهان پیش و پس میرود تا کنار من میرسد. آنگاه شگفت زده چشمان سیاهش را به من میدوزد و میخندد و سر زلف به دست میگیرد و سوی دهان میبرد و دزدیده نگاهم میکند. بی طاقت از کمینگاه میجهم، او به خنده دوان میرود و من نیز به دنبالش. لابه لای علف ها و بوته ها فراز و فرود میرود. دامن سپید و آستین های بادکرده ی پیراهنش دمادم میجهد، سوی گزنه ها که میرود ترسم از این است که پاهای نازکش بخراشد. تند میدود، دور میشود، لکه ای درشت و سپید، بر دریای متلاطم علف می جرخد.]

[معین الدین: اکنون زمان سفرم به ستاره هاست. قادرم به سبکی رخت کشم، از اختری به اختر دیگر، آنگاه در کهکشان روشن این اختران، این خواهران زرین گیسو که لرزلرزان به خنده مرا دور کرده اند بچرخم. زمان بی تناهی است و دنباله ی آنچه را که در ستاره ای پایان می یابد، از زمان آغازیدن، در ستاره ای دیگر میگیرم. واپس میروم سوی ستاره ی پسین تر که نخستین سال های عمر من آنجا در گردش است. 
عصرست و فصل تابستان، بر تختگاه پدر با دو چشم خیره ی تیز و زلفانی سیاه، لمیده دوشادوش مادر، بوی اطلسی های آبخورده، همراه بوی تنباکوی قلیان در هوت چرخان و من سه ساله ام. در باغچه با خرسی کوچک گرم بازی، پدر به گوش مادر چیزی میگوید، آنگاه هر دو به قهقهه می خندند. مادر به مهر و خنده نگاهم میکند، هوادارم عطر زلفانش را تا حد مرگ ببویم. نرم نرم نزدیکتر میروم، پسرک سر برمیدارد و می بیندم، آنگاه یکباره می رمد، به گریه می زند، سوی مادر پناه میبرد. خرسک پنبه ای بر علف ها جا میماند. آن را بر میدارم و دور میشوم. بی درنگ از مدار آن ستاره بیرون می آیم و رو به اختری دیگر میگذارم، ستاره ای قرین با گردش جوانی ام.
میان پنجره ای در عمارتی سنگی، مردی جوان ایستاده، با زلفی آشفته و مدام پیش و پس میرود. لحظه ای روی میز درون اتاق، می خمد، درنگ میکند، آنگاه دوباره سوی پنجره می آید، هماندم که استوار در پهنه ی سنگفرش حیاط ایستاده ام چشمان ما به هم خیره میماند، او یکه خورده، دست سایبان چشم میکند، به حیرت مرا می پاید، میخندم و دست تکان میدهم، او نیز میخندد و بر آشفته مدادی از پشت گوش برمیداردو به پرتابی سخت سوی من می اندازد. خشمگین است و تند پنجره را میبندد. نور عصر بر شیشه میتابد و از پشت چیزی پیدا نیست.  یک لحظه در انتظار میمانم آنگاه به سوی مدار سومین اختر، قرین موسم سالخوردگی ام رخت میکشم.
پیرمردی آنجا بر تخته‌سنگی کنار رود روان به اندیشناکی نشسته، دست زیر چانه، چشم، گاه بر آب و گاه بر کوه، برگ های تابستانی افرا گرد او به وزش باد در خشاخش و نزدیک میروم. از پشت خرس پنبه ای را بر زانوانش میگذارم. دست میبرد، آرام آن را بر میدارد و همراه نوازش پرزهای نرم، سربرمیگراند و به نیشخندی محو نگاهم میکند من نیز میخندم و خندان‌خندان از او دور میشوم، لحظه ای درنگ میکنم، دوباره برمیگردم و شگفت زده نگاهش میکنم. بادی سخت ابریشمک های زلف سپیدش را می آشوبد، دست راست با خرس پنبه ای فراز کرده، با نیمرخی سرد و بر لبانش خنده ای نازک پرم میزند.]

پنجره ها تمام باز و روشن است و رویاهای آن ها در هم می پیچد و اوج میگیرد.
دشت ها تیره و خاموش و دریاها گاه آرام و گاه طوفانی. با موج هایی هیولایی و کفی انبوه و درخشان. جزایری روشن، جزایری خاموش و مرجانی.
گویی نیم روشن و نیم تاریک به سبکی در دوردست میگردد.

- سفر ناگذشتنی، با انار و با ترنج از شاخ سیب،غزاله علیزاده، اسفند 51.

" زندگی براساس برنامه‌های ما پیش نمی‌رود"

چهار شب پیش که به سرم زد و از روی سرگرمی "کلمات" را شروع کردم اصلا تصورش را هم نمی‌کردم که چنین ثانیه‌هایی بر من بگذرد و از این هفتاد و دو ساعتی که گذشته، چیزی برابر بیست ساعت، مدام با یک نفر حرف زده باشم و انگار در زمان گم شده باشیم جوری که زمان از ظرف ظریف و شکننده‌اش خارج شود و ما در چیزی سیال، بی‌قاعده، ستودنی، غیرقابل‌توصیف و بی‌نام رها شویم.

توی بی.آر.تی با کاپشن و کلاه و مانتوی خیس، درحالی که پی.دی.اف «بافته‌های رنج»، نوشته ی علی‌محمد افغانی، این مردِ نازنین اصیل ایرانی (که هربار نوشته هایش را می‌خوانم به شرف اش درود می‌فرستم) روی صفحه‌ی گوشی باز بود و آهنگِ «آواز بردگی و آزادی» توی گوشم می‌خواند، ناگهان یادم به خانمِ دیروزی افتاد که از من می‌پرسید کدام ایستگاه باید پیاده شود. بار داشت. بارِ زیاد، و از صورتش خستگی و تکرار می‌بارید. دو راهی که به نظرم می‌رسید برای مقصدش خوب است به او گفتم. اصرار داشت از راهی که می‌شد با تاکسی ده دقیقه‌ای رفت، پیاده برود و آن بار سنگین را روی دوشش بکشد اما هرجور شده بی.آر.تی آن خط را سوار شود نه تاکسی. شاید ترسِ راه جدید و هیچ وقت نرفته را داشت و فکر می‌کرد بی.آر.تی امن‌تر است برای اولین بار جای جدید رفتن. شاید کرایه‌ی تاکسی مسئله بود. شاید هم چیز دیگر. نمی‌دانم. نتیجتاً از بین دو گزینه، راه خودش را انتخاب کرد. از من تشکر کرد و از اتوبوس پیاده شد.

بله، در آن حالت غریب از خیسی لباس‌ها، «آواز بردگی و آزادی» که خانم با صدای آلتوی نازنینش توی گوشم کلمات وحی‌مانند لاتین را می‌خواند « Cum Tacent Clament / با سکوت، فریاد میزنیم»، از فضای دقیق و رویایی و قدیمیِ «یاسی»، زن جوان و پابه‌ماهِ رضوانِ پنجاه ساله در «بافته های رنج»، و از حالت دست هام که دیگر از سرما درد گرفته بود و شدیدا قرمز شده بود، ناگهان یادم به آن خانم با بار سنگین افتاد. فکر کردم "یعنی به مقصدش رسیده؟" بعد دیدم از هر راهی رفته باشد دیگر تا حالا رسیده. یک لحظه تصویر تمام مسافران عالم، تمام انتظار‌کشندگان برای به دنیا آمدن بچه، برای بازگشت سربازی از جنگ، برای باریدن باران، برای رسیدن قطار توی ایستگاه، برای صبح شدن، تمام در راه مانده‌ها، جست‌وجوگرها، ماشین‌های وسط جاده درحال حرکت بی‌مبدا و بی‌مقصد، تمام چیزهای تعلیق شده و به سرانجام نرسیده، تصویر تمام این ها با سرعت زیادی از ذهنم رد شد. آن خانم را دیدم که بارش را توی مقصد زمین می‌گذارد و زانو و کمرش را از درد می‌مالد. به خودم برگشتم. به حرکت سریع درخت‌ها از پنجره ی اتوبوس نگاه کردم، سر به شیشه تکیه دادم، با دستایی که از سرما دردی مرگبار در خود داشت به شیشه‌ی تر از باران دست کشیدم و با خودم زمزمه کردم :

«قسم به روز و قسم به شب،
برای هر در راه‌مانده‌ای مقصدی است و برای هر انتظار کشنده‌ای، غایتی. 
آدم آنقدر سریع زندگی می‌کند که عمرش به ستاره‌ها می‌رسد. قسم به آن ستاره‌ها که تمام وعده‌های موعود، دقیق و محکم و انجام شدنی است. روزِ دادگاه بزرگ آدم‌ها، به نرمی برگی که در دستان باد از زمین بلند می‌شود، و به حقّانیت تمام انتظارهایی که به سر می‌آید، از راه می‌رسد. امان از آن روز.»

یکشنبه بیست و سه خرداد.

« باد می ایستد، اما شکوفه ها فرو میریزد.
مرغان می خوانند لیکن درّه آرام تر میشود.
در خیزران زار ها، خانه گاله پوش من در کنار سنگ ها بنا شده است.
از میان روزنه های میان ساقه های خیزران، روستای دوردست دیده میشود.
تمام روز را آرامم، و میهمانی نمیپذیرم.
اما نسیمِ پاک، راهِ به سوی درِ خانه ام را می روبد. »
- وانگ آن-شی (1021- 1086) .

یکشنبه ده مرداد نود و پنج.

سه‌شنبه بیست و یک دی نود و پنج.

یکشنبه سه بهمن نود و پنج.